Υπερηχογράφημα Β΄ επιπέδου
Υπερηχογράφημα Β΄ επιπέδου
Nedir, ne zaman ve kim tarafından yapılır?
İkinci düzey ultrason, nihai amacı gebeliğin anne ve fetüs lehine daha iyi sonuçlanması olan, doğum öncesi bakımı iyileştirecek ve doğum hakkında bilgi sağlayacak teşhis bilgilerini doğru bir şekilde toplamayı amaçlayan, 18-22. gebelik haftaları arasında yapılan fetüsün ayrıntılı ultrason muayenesidir. Daha detaylı olarak, gebelik yaşı belirlenir, gelişimini kontrol etmek için fetüsün ölçümleri (biyometri) yapılır ve fetüsün doğumsal anomalileri keşfedilir. Fetüsün majör anatomik anormallikleri (doğumdan sonra cerrahi onarım gerektiren veya bir dereceye kadar sakatlığa yol açanlar) için testin güvenilirliği %55’tir. Muayene, sertifikaya sahip, düzenli olarak ultrason yapan, sürekli güncellenen ve muayene sonunda patolojik bulgular durumunda hastalara danışmanlık yapabilen sonografi uzmanları tarafından gerçekleştirilir. Muayene, ofisimde son teknoloji ultrason tarayıcı Voluson S 10 GE Healthcare BT16 ile gerçekleştirilir (Kuzey Yunanistan’da ilk kurulandır).
MERKEZi SiNiR SiSTEMi
Alınan ana kesitler transventriküler ve transserebellar kesitleridir. Lateral ventriküller, septum pellusidum, talamus, serebellum, vermis, beynin 4. ventrikülü gibi beynin çeşitli anatomik bölümleri kontrol edilir.
Gerekli bulunduğu durumlarda beynin ventriküllerini ve korpus kallozumu kontrol etmek için sagital ve koronal kesit gibi ek kesitler alınır.
YÜZ
Alın, göz çukurları, dudaklar ve kulaklar sabit olarak 12 hafta sonra bulunur. Sagital, enine ve koronal kesitler anatominin değerlendirilmesinde açıklayıcıdır. Orta sagital kesit bize fetüsün profilini verirken, kafatasına değen parasagital kesitler kulakları gösterir. Bununla birlikte, tüm anatomiyi bulmak için en önemlileri koronal kesitlerdir.
AKCİĞERLER
Akciğerlerin muayenesi için 4 boşluğun kesiti yeterlidir. Bu kesitte akciğerler homojen bir şekilde ekojenikken, 18-23. hafta ultrasonografisinde bu kesitin merkezinin 1/3’ü kalp tarafından, geri kalan kısmı ise akciğerler tarafından örtülüdür. Bu kesit ile göğüs boşluğunun çevresini de ölçebiliriz. Fetal gövdenin sagital kesiti, göğüs boşluğunu karın boşluğundan ayıran septumun tanımlanmasını sağlar.
KALP
Alınan ana kesitler, kalbin lezyonlarının %60’ının saptandığı kalbin 4 boşluğunun kesiti, aort ve pulmoner arterin çıkış kesiti ve büyük damarların ve bağlantılarının derinlemesine incelendiği 3 damar kesitleridir. Şüphe barındıran durumlarda, ek kesitler alınır veya fetüsün özel fetal-kardiyolojik-ultrason muayenesi istenir.
İSKELET
Uzuvlar tomurcuk halinde ilk kez 8. haftada, femur ve humerus ise 9. haftada ortaya çıkar. 10. haftadan itibaren tibia/fibula ve radius/ulna, 11. haftadan itibaren ise ayak parmakları ve el parmakları ortaya çıkar. Tüm kemikler 11. haftadan itibaren bulunur. Vücut hareketleri 9. haftadan itibaren ve uzuvların hareketleri 11. haftadan itibaren görülmeye başlar. Humerus, radius/ulna, femur ve tibia/fibula uzunlukları benzerdir ve doğrusal olarak artar. 18-23 haftalık ultrason taramasında her bir uzuvun üç parçası tanınmalı ancak sadece femur ölçülmelidir.
ÖN KARIN DUVARI
Ön karın duvarının normal gelişimi 4 ektodermal kıvrımın (sefalik, kaudal, 2 lateral) kaynaşmasına bağlıdır. 8-10 haftada tüm embriyolar, göbek kordonu tabanında hiperekojenik bir kitle olarak görünen, ancak 10-12 haftalık dönemde karnın içine dönen normal orta bağırsak fıtığını gösterir. Bu işlem 11+5 haftada tamamlanır, böylece enine kesitlerde bakıldığında karnın normal anatomisi artık görünür hale gelir. Böylece, göbek kordonunun karına girişi görünür, ancak pelvis içindeki mesane de tasvir edilir, böylece mesane ve kloakanın ekstrofisi hariç tutulur.
SİNDİRİM SİSTEMİ
Mide ultrason ile 9. haftadan itibaren sol üst karında ekojenik kistik bölge olarak görülür.
Bağırsak normal olarak, mekonyumun kolon kıvrımlarını doldurduğu 3. trimestere kadar tüm kısımlarında eşit derecede ekojeniktir. Karaciğer, üst karın bölgesinde, kendisine daha fazla oksijen verilmesi nedeniyle sol lobun sağdan daha büyük olmasıyla ayırt edilir. Safra kesesi umblikal venin intrahepatik kısmının sağında ve altında oval bir kistik oluşumdur. Dalak, midenin arkasında ve solunda çapraz olarak bulunur. Karın çevresi mide, karaciğer ve portal venin bölünmesi seviyesinde ölçülmelidir. Eksenel görünümde, omurganın solunda aort ve sağında inferior vena kava yer alırken, aortun solunda mide yer alır.
ÜRİNER SİSTEM
Böbrekler ve adrenal bezler, mide seviyesinin altında her iki tarafta da omurganın önünde yer alır ve 9. haftadan itibaren, ancak her durumda 12. haftadan itibaren görülebilir. Ekojeniteleri 9. haftada yüksektir, ancak gebelik yaşıyla birlikte azalır. Karnın boyuna ve enine kesitleri böbrekleri inceler. Daha detaylı olarak, boyuna kesitte eliptik bir görüntüye sahipken, enine kesitte ovaldirler. Karaciğer ve bağırsak kıvrımlarından biraz daha hipoekoiktirler. 20. haftada kortikal kısım medüller kısımdan daha ekojenik olan kapsül benzeri hiperekoik bir bölgeye sahiptirler. Gebelik yaşının ilerlemesi ile birlikte, dokuların etrafında sınırları arttıran ve onları çevredeki organlardan daha belirgin hale getiren yağ birikir, 26-28 haftalarda renal kaliksler ve arkuat arterler görülebilir. Böbreklerin uzunluğu ve çevresi yaşla birlikte artar, ancak böbrek çevresinin karın çevresine oranı gebelik boyunca yaklaşık olarak %30’a eşit olarak sabit kalır. Böbreğin ön-arka çapı <5mm 15-19 hafta, <6mm 20-29 hafta, <8 mm 30-40 hafta. Periferik obstrüksiyon veya regürjitasyon olmadığında normal üreterler nadiren görülür. Mesane %80 oranla 11. haftadan itibaren görülebilir ve 13. haftada oran %90’ın üzerindedir.
Plasenta, serviks, göbek kordonu
Plasentanın pozisyonu, göbek kordonunun konumu, içerdiği damar sayısı, herhangi bir dolanma ve düğüm olup olmadığı kontrol edilir ve son olarak rahim ağzının uzunluğu ölçülür ve herhangi bir dilatasyon olup olmadığına bakılır.
