Hamile

Hamile kadınlar, annelik hakları ve yardımları konusunda bilgilendirilmelidir. Kadınların çoğuna hamilelik sırasında çalışmaya devam etmenin güvenli olduğu konusunda güvence verilebilir. Fakat işinin türü, şekli ve çalışma koşulları gibi mesleki risklerin hamileliğini tehlikeye atabileceğini de bilmesi gerekir.

Tüm hamile kadınlar ve hamile kalmak isteyen kadınlar, gebe kalmadan önce ve gebeliğin 12. haftasına kadar günlük 400 µg folik

asit alımının fetal omurilik hasarı (spina bifida, anensefali) riskini azalttığını bilmelidir. Günlük demir alımı, gerekli olan durumlar dışında, anneye ve fetüse faydası olmadığı için rutin takviyelerde yer almaz. Aksine, yan etkileri olabilir. Ayrıca hamile kadın, günlük 700μg’nin üzerindeki A vitamini alımının teratojenik olabileceğini bilmeli ve karaciğer ve ürünlerinin alımından kaçınmalıdır. Ek olarak, hamilelik ve emzirme döneminde günlük 10μg D vitamini alımı önerilir. D vitamini, özellikle dini inançlar sebebiyle vücudunun çok büyük bir kısmı giysilerle kaplı olan ve güneşe çok az maruz kalan kadınlar veya yumurta ve et tüketmeyen ve son olarak BMI’si 30 kg/m2’nin üzerinde olanlar için önemlidir.

Hamile kadınlar listeriozisin bulaşma riskini azaltmak için sadece pastörize veya UHT süt içmeli, Camembert, Brie, Blue peynir gibi olgunlaştırılmış yumuşak peynirler yememelidirler (sert peynirler, süzme peynir ve işlenmiş peynirlerde risk yoktur). Ayrıca herhangi bir tür ezme, hatta sebze ezmesi bile yenmemelidir. Pişmemiş veya az pişmiş hazır yemeklerle beslenmemelidirler. Salmonella bulaşma riskini azaltmak için çiğ veya az haşlanmış yumurta veya bunları içerebilecek gıdaları (mayonez) ve ayrıca çiğ veya az pişmiş etleri, özellikle kümes hayvanlarını yemekten kaçınmalıdırlar.

Hamilelikte kullanımı güvenli olarak kabul edilen az sayıda ilaç vardır. Reçeteli ilaçlar hamilelik sırasında mümkün olduğunca az kullanılmalı ve yararın riskten ağır bastığı durumlarla sınırlı olmalıdır. Aynı kural reçetesiz ilaçlar içinde geçerlidir.

Hamile kadınlar, hamilelik sırasında orta düzeyde bir egzersize başlamanın veya devam ettirmenin olumsuz sonuçlarla ilişkili olmadığı konusunda bilgilendirilmelidir. Bununla birlikte, karın yaralanmaları, düşmeler ve eklem gerilmeleri riskini önlemek için fiziksel temas, çarpışma ve raket kullanımının olduğu egzersizlerde potansiyel tehlikelerin farkında olmalıdırlar. Son olarak, dalış  hasara ve fetal dekompresyon hastalığına yol açabileceğinden dikkatli olmayı gerektirir.

Gebe kadın, gebelikte cinsel ilişkinin herhangi bir olumsuz sonuçla ilişkisinin bilinmediği konusunda bilgilendirilmelidir.

Esrarın fetüs üzerindeki doğrudan etkisi kanıtlanmamıştır, ancak aynı şey sigaranın zararları için de geçerlidir,

bu nedenle hamile kadınlar esrar kullanımından uzak durmaya teşvik edilmelidir.

Hamile kadınlar, uzun mesafeli seyahatin artan kan pıhtılaşması riski ile ilişkili olduğunun farkında olmalıdırlar, ancak bu riskin genel toplum riskinden daha fazla olup olmadığı bilinmemektedir. Riski azaltmak için elastik çorap kullanılması önerilir.

Hamile kadınlar emniyet kemerinin doğru kullanımı hakkında bilgilendirilmelidirler. Emniyet kemeri kullanımının üç noktalı olması gerekir, karnın üzerini örtmeden üstünden ve altından geçmelidir.

Kadınlar, hamilelikteki bulantı ve kusma vakalarının çoğunun gebeliğin 16 ila 20. haftasında kendiliğinden düzeleceği ve bulantı ve kusmanın genellikle kötü bir hamilelik sonucu ile ilişkili olmadığı konusunda bilgilendirilmelidir. Semptomların tedavisi gerekiyorsa, farmakolojik olmayan yöntemler (zencefil, akupunktur) veya farmakolojik yöntemler (antihistaminikler) önerilir.

Hamilelikte mide yanması semptomları ile başvuran kadınlara yaşam tarzı ve diyet değişikliği hakkında bilgi verilmelidir. Değişikliklere rağmen şikayetleri devam edenlere son seçenek olarak antasitler önerilebilir.

Kabızlık yaşayan kadınlar diyetlerini tam tahıllı ve lifli yiyecekler içerecek şekilde değiştirmelidirler.

Etkili bir tedaviye dair kanıt bulunmadığından, kadınlara diyetlerinde değişiklik yapmaları tavsiye edilmeli ve semptomlar devam ederse klasik hemoroid merhemleri kullanılmalıdır.

Kadınlara, varisli damarların genel bir hamilelik belirtisi olduğu ve zarar vermeyen  kompresyon çoraplarının semptomları iyileştirebileceği ancak varis oluşumunu engellemeyeceği anlatılmalıdır.

Kadınlar, vajinal akıntıdaki artışın hamilelik sırasında meydana gelen yaygın bir fizyolojik değişiklik olduğu konusunda bilgilendirilmelidir. Ancak buna kaşıntı, ağrı, kötü koku veya idrar yaparken ağrı eşlik ediyorsa inflamatuar bir faktöre bağlı olabileceğinden araştırılmalıdır. Fungal vajinit durumunda, oral tedavinin hamilelikte güvenli olmadığından, bir hafta boyunca topikal tedavi verilmelidir.

Hamile kadınlar ve hamileliği planlayan kadınlar, hamileliğin ilk 3 ayında alkol almaktan kaçınmalıdır. Çünkü alkol düşük riskini arttırır. Alkol almak istiyorsa, haftada 1-2 kez ½ ila 1 bardak bira veya küçük bir bardak şarap (125ml) veya 25ml alkollü içecek içmesi tavsiye edilir. Bu miktarların güvenliği kanıtlanmamış olmasına rağmen, fetüse zarar verdiği doğrulanmamıştır. Ayrıca ara sıra 5’ten fazla içecek alımının fetüse zarar verdiğinin bilincinde olmalıdırlar.
İlk doktor ziyaretinde, hamile kadın aktif veya pasif sigara içiciliğinin düşük ağırlıklı yenidoğanlarla ve hatta prematürelikle ilişkilendirildiğine dair bilgilendirilmesi gereklidir.
Sigarayı bırakmanın doğal yollarla sağlanamaması durumunda nikotin bandı kullanacak kadınların yatmadan önce bunları çıkarmaları önerilir. Son olarak, sigarayı bırakamayan hamileler mümkün olduğunca azaltmalıdır.

Su egzersizleri ve masaj ile tedavi edilir

1. ziyarette ve gebeliğin 28. haftasında bir kontrol önerilir ve hemoglobin ilk ziyarette 11g/100ml’den azsa veya 28. haftada 10.5g/100ml’den düşükse, o zaman araştırma ve ek demir alımı önerilir

Duyarlılaşmamış tüm Rh(-)’lere uygun profilaksinin uygulanabilmesi için tüm kadınlara ilk ziyarette kan grubu ve Rh testi yaptırılmalıdır. Gebeliğin başlangıcında ve 28. haftasında kırmızı kan hücrelerine karşı atipik antikorlara bakılması da gereklidir. Annenin Rh(-) olması durumunda babaya da test yapılmalıdır.

Tüm gebeler 10. gebelik haftasına kadar sıvı kromatografi yöntemi ile beta talasemi ve orak hücreli anemi açısından taranmalıdır (fetal prevalansın 1,5/10000 gebelikten fazla olduğu gruplarda). Kan değerlerinde  MCH <27pg ise, risk ne olursa olsun tüm kadınlar taranmalıdır. Taşıyıcı olmaları durumunda hemen babanın da muayene edilmesi gerekir.

Bu kontrol, fetüsün anatomisinin kapsamlı bir incelemesini içerir. Ayrıca herhangi bir anatomik hasar tespit edilirse, bunun ciddiyeti, tedavi edilebilir olup olmadığı ve en iyi tedaviyi alması için fetüsün nerede doğması gerektiği konusunda ebeveynlere bilgi verilir. Fetüsün kalbinin kapsamlı bir şekilde izlenmesi yalnızca endikasyonun olduğu durumlarda önerilir.

Tüm gebeler gebeliğin 11-14. haftaları arasında Down sendromu açısından taranmalıdır. Gebeliğinin farkına sonradan varan kadınlara 20. gebelik haftasından sonra tarama yapılmamalıdır. Ense saydamlığı kontrolü, β-HCG ve PAPP-A testlerini içeren kombinasyon testi doğru seçimdir. 15. ve üzeri gebelik haftasındaki kadınlar için üçlü test yapılmasıda iyidir. Ayrıca, muayenenin tanısal değerini kaybetmemesi için ve patolojik sonuç çıkması durumunda kadınların da sahip oldukları seçenekleri kaybetmemeleri için, taramanın uzman personel tarafından yapılması gerektiği anlatılmalıdır. Son olarak, kadınlar patolojik sonuçların tanı aracı olarak CVS ve amniyosentez teknikleri hakkında bilgilendirilmelidirler.

• Asemptomatik bakteriüri • Asemptomatik vajinit • Sitomegalovirüs testi (rutin test önerilmez), kızamıkçık, grup B streptokok (rutin test önerilmez), sifiliz, toksoplazma (rutin test önerilmez). Toksoplazmadan korunmanın bir parçası olarak hamileler, yiyeceklere dokunmadan önce ellerini yıkamalı, meyve ve sebzeleri iyice yıkamalı, etleri ve hazır yemekleri iyice pişirmeli, bahçede çalışırken eldiven giymeli ve kedi pisliklerinden kaçınmalıdırlar. • Hepatit B, C (rutin test önerilmez) ve HIV virüsü enfeksiyonu kontrolü

İlk ziyarette, tüm gebelerde VKİ>30Kg/m2, doğum ağırlığı 4.500 gramdan fazla olan önceki çocuk, gestasyonel diyabet öyküsü, birinci derece akrabada diyabet, yüksek riskli köken (Orta Doğu) gibi diyabetin prognostik faktörlerinin belirlenmesi gerekir.

Gebelik diyabeti vakalarının çoğunun diyet ve egzersizle tedavi edildiği, %10-20’sinin ise oral tedavi veya insülin gerektirdiği gebeye anlatılmalıdır. Diyabet teşhis edilmezse veya tedavi edilmezse, doğum sırasında omuz distosisi gibi küçük bir komplikasyon riski vardır. Bununla birlikte, diyabet teşhisi gebelik ve doğum sırasında daha fazla izleme gerektirir.

Her muayenede kan basıncı ölçümü ve proteinüri testi yapılmalıdır. İlk ziyarette preeklampsi oluşumu için risk faktörleri belirlenmelidir: yaş > 40, ilk doğum, önceki gebelikten 10 yıldan fazla uzaklık, bireysel veya ailede preeklampsi öyküsü, BMI > 30Kg/m2, hipertansiyon ve böbrek hastalığı gibi mevcut vasküler hastalık ve çoğul gebelik.

Aylık tansiyon ölçümlerine ek olarak yukarıdaki faktörlerin varlığında bunların daha sık yapılması önerilir.  Tansiyon ölçümü şu şekilde yapılmalıdır: Dar giysileri çıkarın, kolu kalp hizasına getirin ve uygun boyutta manşon kullanın. Manşonu elle hissedilen sistolik basıncın 20-30 mmHg üzerine şişirin ve indeksi yavaşça 2 mmHg/sn hızında düşürün. Sistolik ve diyastolik basıncı okuyun (sesin kaybolması).

Diyastolik basıncın tek bir ölçümde veya en az 4 saat arayla iki ardışık ölçümde 110 mmHg’nin üzerinde olması hipertansiyon olarak tanımlanır. Proteinüri (1+) bulunup bulunmaması yakın izleme gerektirir. Sistolik kan basıncının da aralarında 4 saat ara olan iki ardışık ölçümde 160 mmHg’nin üzerine çıkması tedavi gerektirir.
Ayrıca, tüm hamile kadınlar, şiddetli baş ağrısı, görme sorunları (flaşlar), kaburga kemiklerinin arkasında ağrı, kusma, yüzün, ellerin ve bacakların ani şişmesi gibi preeklampsi semptomları yaşarlarsa endişe duymalıdırlar.

Rutin muayene gerekli değildir.

Anatomik ultrasonda (20 hafta) bulunan düşük adezyonlu plasentaların çoğu, doğumda yukarı doğru hareket ettiğinden, 32. haftada yalnızca anatomik ultrasondaki plasenta tüm serviksi kapladığında yeniden inceleme gerekir.